Voor iedere coach die existentiële vraagstukken begeleidt, is het boek ‘Aanwijzingen voor het goede leven’, over levenskunst en de zoektocht naar zin’, van Erik Pool een aanrader. Juist omdat het niet over antwoorden gaat, maar over de vragen. Vragen die worden opgeroepen door het bestaan zelf; verkennend, verdiepend, verbindend. Vragen die ons verwonderen, ja zelfs verwarren. En is dat niet in essentie waar het bij coaching om draait? Om vanuit het ‘niet-weten’ de vernieuwing te laten ontstaan? Via een helikopterview de coachee tot bewustwording te laten komen?!
Draai die verrekijker om en zoom eens mee uit!
Is een coachingsvraag in essentie niet de momentopname waarop de coachee het leven even als ‘niet goed’ ervaart? Als je het vergelijkt met puzzelen, krijgt hij dat ene vervormde puzzelstukje in zijn levenspuzzel niet gelegd, of mist hij juist een essentieel ander stukje. De coach heeft als taak om zowel naar dat losse stukje als naar de hele puzzel te kijken. In de context van ‘wat is voor jou een goed leven?’- het hoofdthema van dit boek- krijgt het puzzelstukje ‘niet goed’ zijn ware betekenis op een diepere laag. Ook de onderstroom van dit boek – te leren leven met de vragen die we hebben- is een minstens zo belangrijk gegeven voor de coachingsprofessional. Vaak duurt het immers even voor we als mens het antwoord – zomaar, op zekere dag, totaal onverwacht – binnenleven…
Hoewel het zo niet bedoeld is, heb ik gemerkt dat je dit boek ook instrumenteel kunt gebruiken. Het reikt namelijk betekenisvolle levensvragen aan, die onder veel coachingsthema’s en dilemma’s verborgen liggen. Ter illustratie een kleine greep uit de schier eindeloze reeks: Wat is jouw levenshouding? Waar doe je goed aan? In hoeverre kiezen we ons eigen levensverhaal? Hoe vrij zijn we eigenlijk? Hebben levensgebeurtenissen betekenis? Wat betekent falen voor jou? Is wat wij waarnemen ook waar? Is het ‘ik denk’ of ‘het denkt in mij’? Betekent dit leven genoeg voor jou? Zomaar wat zaken om bij je coachee in te brengen.
Bij het doorlezen van de inhoudsopgave van dit boek, viel de hoofdstukindeling me direct op. Het blijken de 5 thema’s van levenskunst te zijn; respectievelijk: hoe is je visie op het leven? (hfd1), hoe geef je die vorm in het dagelijks leven? (hfd2), hoe vrij voel je je? (hfd3), hoe ontwikkel je jezelf? (hfd4) en hoe vind je evenwicht tussen de zorg voor jezelf en de zorg voor je omgeving? (hfd5). Een handige leidraad voor het plaatsen van het vraagstuk van de coachee. Waar gaat het hier in essentie over?
Verder reikt Erik Pool ons op pagina 178 een inzichtelijk schema aan met betrekking tot zelfzorg. Jarenlange ervaring bij de Academie voor Levenskunst bracht Erik Pool tot het ontwerp van dit levenskunstprogramma. Hierin worden de 3 hoofddomeinen van het leven – bezinning, bezieling en beweging – opgedeeld in 6 thema’s, en formuleert de auteur 18 bijbehorende kernvragen over leven en samenleven. Een fijne leidraad om gestructureerd en gelaagd door te vragen bij je coachee. De vragen laten zien wie hij of zij is, waar hij of zij staat en wat hij of zij te doen heeft.
Tot slot het volgende. Wil je de coachee uit de comfortzone halen en een breder perspectief aanbieden, is het wenselijk zelf panoramisch te kunnen schouwen. Het lezen van ‘Aanwijzingen voor het goede leven’ voedt deze vaardigheid, wat ik voor het gemak uitzoomen noem. Daarbij geldt ook nog eens: hoe verder jouw blikveld reikt, hoe verder je de coachee kunt laten kijken. De begrenzing van jouw eigen bewustzijn bepaalt immers van waaruit jij de vragen stelt. Dit boek heeft in die zin een coach-de-coach functie: het biedt ons de mogelijkheid om ons eigen kader en wereldbeeld, als mens, op een prettige manier een beetje te stretchen. En daarmee ook de kans op projectie te verkleinen. In die zin kunnen we als coach niet genoeg aan onszelf blijven werken.
Moet gezegd dat ik door enige filosofische uitweidingen, sommige passage wel wat traag vond. Maak als lezer dan net als ik een sprongetje, want in zijn geheel is dit boek absoluut verrijkend. Waarom? ‘Met dit boek hoop ik je gedachten aan te reiken over wat je zocht maar nog niet vond, of nooit had gezocht maar toch blij bent te ontdekken,’ meldt Erik Pool op pagina 84. Laat ik het nou precies zo ervaren hebben!
Het boek zelf bevraagt ons niet alleen als mens, maar biedt ons tevens de kans om als professional nog bewuster en volwaardiger in ons vak te gaan staan.
Carola Rossing
Deze recensie is eerder geplaatst op de site van VistaNova