‘Costa Ricanen wensen elkaar tientallen keren per dag pura vida toe – een puur leven. In plaats van ‘hallo’, ’tot ziens’ of dankjewel’, klinkt op de straat en in winkels steevast pura vida, een uitdrukking die staat voor vreugde, dankbaarheid en respect voor alles wat leeft,’ zo lees ik in mijn ochtendkrant.
De komende weken vieren we vakantie. Misschien herken je deze ervaring: na een geweldige vakantie genieten we achteraf meer dan tijdens de vakantie. “Die ging zo snel voorbij, nu pas besef ik wat we allemaal hebben gezien en gedaan.” Je verlangt naar de vakantie als die aanstaande is, je verlangt er wellicht naar terug als het voorbij is, maar op de dagen dat je verlangen letterlijk gestild kon worden was je er net niet helemaal bij. We kennen ze maar al te goed, de momenten die we niet in het moment lijken te leven maar waarin we bezig zijn met de boodschappen voor straks of morgen, het weerbericht voor de komende dagen, de hotelreservering die nog bevestigd moet worden, de parkeermeter die straks afloopt, de angst dat straks de blaren het wandelen zullen belemmeren, en de spijt dat ze gisteren niet wat langer zijn gebleven op dat mooie strandje, de twijfel of het eigen terras inderdaad beter eten had dan het terras er net naast en het zelfverwijt dat ’we niet eerder hebben besloten naar dit dorp te komen’. Met zulke gedachten loop je niet alleen de vakantie mis, je kunt zelfs het leven aan je voorbij laten gaan als je leeft in de twijfels over gisteren of in het verlangen naar wat ooit was, en bevreesd bent voor wat kan komen of hunkert naar dat wat vandaag nog niet is gerealiseerd. Het doet denken aan ober ‘Straks’ van café ‘De Volgende Dag’: “U wilt geen koffie van gisteren maar van vandaag? Dan moet u morgen terugkomen.”
We lopen het risico aan ons zelf voor bij te leven omdat we teveel naar voren kijken, naar hoe het leven kan worden. We ervaren dan te weinig van wat het leven vandaag al voor ons in petto heeft of ons gisteren al heeft gebracht. Daar leven we aan voorbij als we steeds bezig zijn met de vraag of het morgen beter of anders kan worden – en ook dàt is een manier van mislopen. Je leeft dan niet (genoeg) in het hier en nu. Het gevolg van ‘niet bij de dag leven’ is dat je er ook niet aan toekomt in actie te komen om de route van je levensloop iets te verleggen, als je dit zou wensen. Een actie kan immers alleen in het hier en nu plaatsvinden. Leef je aan het moment van handeling voorbij, dan laat je het leven door je vingers glippen. Vaste klanten van ober ‘Straks’ drinken altijd koude koffie. Voor hen zal morgen een herhaling zijn van vandaag.
Knijp de komende weken eens in je arm om jezelf wakker te houden. Ben ik dit echt? Maak ik dit mee? Wat vind ik ervan? Leven, ervaringen op doen en er af en toe over nadenken, is dat niet een krachtige zorg voor het zelf? Is dat niet actief werken aan een eigen levenshouding, aan het creëren van een morele persoonlijkheid, van een mens, bewust van eigen gedachten, emoties, handelen en verantwoordelijkheid daarin? Is dat niet getuigen van liefdevolle aandacht voor het leven, voor jouw leven?
Grote woorden, diepe gedachten, ik besef het me. Laten we bij het alledaagse beginnen, bij het leven van vandaag – we hebben er onze handen vol aan. Laten we in het moment genieten van het luieren en niks doen, van het besef van vrijheid en mogelijkheden, van mensen om ons heen, van het geluid van kinderstemmen of vogels, van de stilte… Van het samen ijsje eten, fietsen, reizen of thuisblijven. Laten we weer eens gaan fluiten op de fiets, meezingen met muziek, gewoon, weer eens gek doen…Leef nu, morgen bestaat nog niet. Pura vida.