In december staat er een workshop zingeving gepland in de agenda van La Scuola, maar is het eigenlijk nuttig om over zingeving na te denken en met elkaar te onderzoeken wat zingeving is en inhoudt? Over zingeving zijn vele boeken en artikelen geschreven. Wat is zingeving, waarom willen er mee bezig zijn en welke vragen roept het in ons op?
Zingevingsvragen komen soms plotseling op je af. Er kunnen tijden in ons leven zijn dat dit soort vragen ons vrijwel voortdurend bezighoudt. Meestal op momenten dat we te maken krijgen met gebeurtenissen waar we geen vat op hebben en we de regie over ons bestaan, ons leven uit handen moeten geven. Een plotselinge dreiging van verlies van werk of ziekte, van onszelf of van geliefden kan zingevingsvragen oproepen. De ethicus prof. Frits de Lange schrijft daarover: ‘Mensen zijn zinzoekers. We zijn dat van nature, of we nu gelovig zijn of niet. Anders dan dieren vinden mensen de orde in hun wereld immers niet voorgegeven, maar moeten hem actief opbouwen en generatiegewijs in stand houden.’ Dat doen de mensen in hun samenleving en in hun cultuur. In de samenleving geven ze structuur aan hun onderlinge relaties, in hun cultuur verlenen ze daaraan betekenis.
‘Zingeving is het antwoord van mensen op dit zoeken naar betekenis. Mensen zoeken naar een plekje voor zichzelf binnen het verband van de wereld die hen omringt, en willen hun leven binnen een betekenisvolle orde zien opgenomen’ (Berger, 1967).
Zingeving is een alledaags gebeuren. Zelfs als wij ons daarvan niet bewust zijn, wordt de zinvraag nog beantwoord in de praktijk van ons handelen.
Tot zover een stukje uit de wetenschap, er zijn natuurlijk ook andere opvattingen. Wij gaan in de workshop uit van onze eigen ervaringen en onze eigen vragen:
Wat is voor ons van waarde?
Wat is voor ons van betekenis?
Hoe geef je betekenis aan gebeurtenissen in je leven?
Hoe verhoud je je ten opzicht van gebeurtenissen in je leven?
Welke doelen streef ik na?
Kunnen we elkaar zin geven of van elkaar zin ontvangen?
Er zijn nog vele vragen denkbaar, reden te meer om in gesprek te gaan en te luisteren en elkaar te bevragen.
In de ochtend onderzoeken we het begrip zingeving door het van verschillende kanten te bekijken. Dat doen we door oefeningen en gesprek. ’s Middags voeren we een socratisch gesprek. In een socratisch gesprek onderzoeken we een concrete gebeurtenis die één van deelnemers heeft meegemaakt. Het is eigenlijke een denkgesprek waarbij het om praktische wijsheid gaat. Iedereen kan aan een socratisch gesprek deelnemen. Het is een enerverende en verrijkende ervaring om op deze manier met elkaar en met levenskunst bezig te zijn.
Is het waardevol om, als je leven voorspoedig loopt en je tevreden en gelukkig bent, om over zingeving na te denken? Volgens ons is het goed om met zingevingsvragen bezig te zijn, om je toe te rusten voor het moment dat de vragen over zin en misschien wel over zinloosheid op je af komen, om er dan mee om te kunnen gaan.
Hans Bouman, begeleider workshop ‘Hoe geef ik zin aan mijn leven?’
Meer informatie over de workshop op 19 december: Hoe geef ik zin aan mijn leven?
bijschrift foto: Mensen zoeken naar een plekje voor zichzelf binnen het verband van de wereld die hen omringt.
