‘Laat kinderen rennen en dwalen met vriendjes die ze zelf uitkiezen.’ Peter Gray roept in zijn boek ‘Free to learn’ ouders op om kinderen te laten aanmodderen, om ze vrij te laten spelen. Spelen vergroot niet alleen hun creativiteit, ontdekkingszin en ontwikkelingsdrang, maar laat ze ook kennismaken met de grenzen van het leven. De opgedane butsen en deuken zijn ervaringen voor de toekomst.
Deze week viel het me weer op hoe we als volwassenen onszelf knechten en ons laten knechten. Ideeën, aannames en vooronderstellingen over hoe te leven zijn innerlijke reisgenoten die meedeinen op hoe wij de wereld beleven. Ze laten ons kijken en reageren vanuit beknelling, vanuit een idee over hoe we zouden moeten zijn. Maar ook de buitenwereld zingt mee in soms valse tonen. Werkgevers leggen medewerkers langs meetlatten van prestatie en scores en voldoen we niet aan de targets, dan is het einde oefening. Nee, niet alle bazen zijn bruten. Deze week berichtte de krant over een bedrijf waar besluitvorming in handen van de werknemer was gelegd. Door eigen ruimte te creëren voelden de mensen zich vrij en ging het productieproces met sprongen vooruit.
Bevrijding van knechting is durven vertrouwen op het spel. Is het loslaten van (o zo vaak goedbedoeld) ouderlijk gezag, is het ombuigen van macht naar kracht. Kinderen spingen slootje, kibbelen over van alles en nog wat en leren daardoor hoe ze met elkaar om willen gaan. Eenmaal volwassen is dat schijnbaar doelloos spelen voorbij – we moeten immers van onszelf en de goeroes om ons heen een doel hebben voordat we op weg mogen? Daardoor leren we minder te vertrouwen op de gang van ons leven en wat ontdekkingen kunnen opleveren. Ontdekkingsreizigers hebben een vermoeden van een richting, dat zet ze in beweging. Is dat voor ons als reiziger in ons eigen leven niet voldoende? Durven we te vertrouwen op wie we zijn? Durven we het spel van het leven weer aan te gaan met de butsen en deuken die daarbij horen? Zou 5 mei ons persoonlijk feestje kunnen worden, de bevrijding van ons zelf?
Mens, durf te leven, zong Ramses Shaffy. Nee, een tweede Shaffy hoeven we niet te worden, maar een beetje van zijn levenszin, van zijn genieten en spelen… wat zouden we dan al rijk zijn. Bevrijd zijn.
foto: kunst van Marc Quinn
